Gerechtsgebouw heropend na 3-jarige restauratie en renovatie

Op 12 juni werd het gerechtsgebouw aan de Britselei in Antwerpen officieel heropend. De afgelopen drie jaar werd het monumentale gebouw in opdracht van de Regie der Gebouwen grondig gerestaureerd en gerenoveerd. Hierbij werd het oorspronkelijke ontwerp van architect Lode Baeckelmans in ere hersteld. Bovendien voldoet het gerechtsgebouw nu aan alle hedendaagse eisen in termen van veiligheid, comfort en energiezuinigheid. 

Restauratie en renovatie

voorafgaande studies

Het gerechtsgebouw in Antwerpen is gebouwd in de jaren 1870 en is sinds 1997 beschermd als monument. Door zijn eclectische stijl met een neorenaissance-inslag kent het gebouw een grote artistieke en historische waarde. Ondertussen heeft het gebouw talrijke bouw- en verbouwingsfasen gekend. 

Om aan de moderne behoeften te voldoen, is een bouwhistorisch en materiaal-technisch onderzoek uitgevoerd om het monument te restaureren en te voorzien van eigentijdse faciliteiten, zonder daarbij de waardigheid en monumentaliteit te verliezen. De restauratiewerkzaamheden moesten het gebouw klaarstomen voor een nieuw tijdperk, met een beter gebruikscomfort, een verlaagd energiegebruik en op maat van het hof van beroep.

Symbiose van nieuw en oud

In een eerste fase vonden afbraak- en ruwbouwwerken plaats, wat een heuse logistieke uitdaging vormde. Het gerechtsgebouw bevindt zich immers in de stad, met weinig ruimte rondom. Zo moest bijvoorbeeld het puin met een kruiwagen naar buiten gedragen worden en moest tegelijk het nieuwe materiaal voor de ruwbouwwerken langs dezelfde weg naar binnen. Verder omvatten de werken ook nog dak- en buitenschrijnwerken, integratie van technieken, restauratie van de waardevolle interieurs, renovatie van de kantoorruimtes en de aanleg van een buitenomgeving.

Het oorspronkelijke ontwerp van architect Baeckelmans heeft de basis gevormd voor de interventiefilosofie en het uiteindelijke ontwerp. Enkele belangrijke interventies omvatten het wegnemen van de koepel boven de griffie om daglicht binnen te laten en de historische binnenkoer in ere te herstellen, het ontpitten van de historische koeren aan beide zijden van de assisenzaal om de oorspronkelijke morfologie te herstellen en het ontwerpen van een eigentijds meubelstuk voor de voormalige assisenzaal om deze om te vormen tot een plechtige zittingszaal. Daarnaast werden hoogwaardige kantoorruimten geplaatst op de hoogste verdieping om de bruikbaarheid te verbeteren. De restauratie- en herontwerppraktijken streven naar gebruikscomfort, herstel van daglicht, duurzaamheid en veiligheid.

Energiezuinigheid en hergebruik van materialen

Het restauratieproject werd aangegrepen om het gerechtsgebouw op energetisch en ergonomisch vlak zo goed mogelijk te actualiseren zodat het gebouw klaar is voor een nieuw tijdperk. Gezien het monumentale karakter, vroeg dit een specifieke aanpak op maat van het gebouw.

De daken werden geïsoleerd en het buitenschrijnwerk werd vervangen door performant schrijnwerk, met respect voor het historische uitzicht. Daarnaast werden duurzame technieken in het gebouw geïntegreerd, wat de energie-efficiëntie van het gebouw heeft verbeterd. Enkele platte daken zijn voorzien van een groendak (meer dan 2.000 m²).

Bovendien werden materialen en meubilair waar mogelijk gerecupereerd en op een andere plek in het gebouw hergebruikt.