Veiligheid, gezondheid en kwaliteit inzake spuitwanden

Wat zijn, met het oog op veiligheid, gezondheid en kwaliteit, de belangrijkste punten die in orde moeten zijn met betrekking tot het spuiten en lakken van houten onderdelen?
- PBM's: het dragen van persoonlijke beschermingsmiddelen zoals aangepaste kledij en een masker dat mond en ogen beschermt, zou in de hedendaagse spuitafdeling een evidentie moeten vormen.
- Opslag van ontvlambare producten: uw lak dient idealiter, samen met lijmen en andere ontvlambare stoffen, opgeslagen te zitten in een aparte, brandveilig gecompartimenteerde ruimte of kast. Hierdoor zal de premie voor uw brandverzekering ook een stukje lager komen te liggen.
- Afgeschermde ruimte: dat de spuitafdeling volledig afgeschermd is van de rest van het atelier, is eveneens een aanrader. Stof en lakwerk zijn elkaars grootste vijanden.
- Geventileerd, met spuitwand: aan het oppervlak van de spuitwand dient de snelheid van de luchtstroom ca. 0,5 m/s te bedragen. Het door de spuitwand naar buiten toe weggezogen debiet moet ook steeds gecompenseerd worden door voldoende toevoer van verse lucht. Het gebruik van een warmtewisselaar is een zeldzaam gekozen
oplossing, maar dat kan een serieuze besparing op de stookkosten betekenen. - Filtering: de overflow aan lak wordt opgevangen door het filtersysteem van de spuitwand. Idealiter is dit een geperforeerde kartonfilter voor de grovere partikels, gevolgd door een vezeldoek voor de fijnere elementen. Als alternatief voor deze ontdubbelde opbouw is er nog een meerlagig filterpapier met synthetische backing. De keuze gebeurt o.b.v. de verhouding tussen de investeringskost en de standtijd, alsook o.b.v. het type lak (water- of solventgedragen).
- Optimale omstandigheden: het lakken dient te gebeuren bij een optimale temperatuur (18 °C tot 21 °C) en luchtvochtigheid (40% à 60%). Deze parameters kunnen het best behaald worden in een gecontroleerde cabine.
- Explosieveilig: de spuitwand en de afzuigingsinstallatie moeten ATEX-conform uitgevoerd zijn. Dit betekent eerst en vooral dat het risico op vonken in de ventilator uitgesloten moet zijn (dankzij een koperen ring), en ten tweede dat de constructie van het geheel (spuitwand, buizen, frame enz.) de kracht van een explosie moet kunnen opvangen. Ook de verlichting in de eventuele voorbouw van de spuitwand dient ATEX-conform uitgevoerd te zijn.
- Ergonomisch: het werkstuk moet zich steeds tussen de pistoolspuiter en de spuitwand bevinden. Vandaar dat het werkstuk idealiter op een roteerbare tafel ligt of opgehangen is aan een haak.
- Goed verlicht: niet alleen een overvloed van verse lucht, maar ook een performant verlichtingssysteem is onontbeerlijk met het oog op vlekkeloos lakwerk.
- Watergedragen lakken: tenzij voor heel specifieke en veeleisende toepassingen, kiest u vandaag zo veel mogelijk voor lakken op waterbasis.
- Performante spuitapparatuur: bij houten onderdelen, en zeker bij complexere stukken, kiest men het best voor een 'airassisted' systeem om meer precisie, en dus minder overflow en een beter rendement, te kunnen bekomen.
LAAGDREMPELIG INVESTEREN
Wie met alle bovenstaande punten perfect in orde wil zijn, moet enkele tienduizenden euro's op tafel leggen voor een professionele spuitcabine en lakinrichting. Dat is uiteraard te veel voor wie slechts sporadisch moet lakken. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat veel bedrijven hun spuitwerk uitbesteden aan een lakkerij. Toch bestaat ook de mogelijkheid om via een laagdrempelige investering een kleinere, compacte spuitwand aan te schaffen. Voor een paar duizend euro's koopt u bijvoorbeeld al een volledige spuitwand met een bedieningskast in een zelfbouwkit. De elementen bestaan uit verzinkte staalplaten die u eenvoudig via schroeven en bouten in elkaar zet. Wie wat meer centen op tafel legt, kan een kant-en-klaar gelaste constructie in zijn atelier krijgen.
